بسترها و روش¬های دشمنان برای ایجاد جنگ نرم و راهکارهای مقابله با آن ازدیدگاه قرآن
محورهای موضوعی : روش شناسی مطالعات میان رشته ایمحمدرضا آسیابانی 1 * , نرگس بهرامی 2
1 -
2 - خیر
کلید واژه: تزویر, استحاله فرهنگی , جنگ نرم, دشمن شناسی, قرآن.,
چکیده مقاله :
چکـیده
این مقاله به بررسی مفهوم «جنگ نرم» به‌عنوان تهاجم فرهنگی، روانی و رسانه‌ای برای تغییر باورها و ارزش‌های جوامع اسلامی از منظر قرآن می‌پردازد. هدف اصلی، تبیین بسترهای داخلی زمینه‌ساز این جنگ (مانند دنیاطلبی، اختلاف‌افکنی و عدم تبعیت از رهبری دینی)، روش‌های دشمن (شامل شایعه‌پراکنی، دین‌زدایی و اشاعۀ فحشا) و ارائه راهکارهای قرآنی برای مقابله است. با توجه به آیاتی مانند «وَ الْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ» جنگ نرم به سبب تأثیر عمیق بر ایمان و وحدت جامعه، خطرناک‌تر از جنگ سخت قلمداد شده و شناخت آن برای حفظ هویت اسلامی ضروری است. با روش توصیفی-تحلیلی و استناد به آیات قرآن و تفاسیر معتبر، یافته‌ها نشان می‌دهد؛ که دشمن از بسترهایی همچون: مشتبه شدن حق و باطل، دنیاطلبی و تفرقه افکنی داخلی. و روش هایی از قبیل: تحریف مفاهیم دینی، شایعه سازی، اختلاف افکنی و ترویج فحشا برای ایجاد جنگ نرم استفاده می کند. قرآن با شناسایی آسیب‌پذیری های داخلی و روش‌های دشمن برتقویت ایمان، وحدت، هوشیاری، پرهیز از دوستی با دشمنان، تقوا و صبر به عنوان سپر محافظ، تحقیق در اخبار و آمادگی همه‌جانبه به‌عنوان اساس مقابله تأکید دارد.
Abstract
This article examines the concept of “soft war” as a cultural, psychological, and media attack to change the beliefs and values of Islamic societies from the perspective of the Quran. The main goal is to explain the internal contexts that underlie this war (such as worldliness, division, and disobedience to religious leadership), the enemy’s methods (including rumor-mongering, de-religiousization, and the spread of prostitution), and to present Quranic strategies for countering it. Considering verses such as “وَ الْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ”, soft war is considered more dangerous than hard war due to its profound impact on the faith and unity of society, and its recognition is essential for preserving Islamic identity. Using a descriptive-analytical method and citing verses of the Quran and authoritative interpretations, the findings show that the enemy uses contexts such as: confusion between right and wrong, worldliness, and internal division.And it uses methods such as: distorting religious concepts, spreading rumors, sowing discord, and promoting prostitution to create soft war. By identifying internal vulnerabilities and the enemy's methods, the Quran emphasizes strengthening faith, unity, vigilance, avoiding friendship with enemies, piety and patience as a protective shield, researching news, and comprehensive preparation as the basis for confrontation.
1.قرآن کریم
2. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیرنمونه،چاپ اول،دارالکتب الاسلامیه،27جلد،تهران،1374ش.
3. طباطبایی، سیدمحمدحسین، ترجمه المیزان،چاپ پنجم،20جلد،دفترانتشارات حوزه علمیه قم،1417ه.ق
4. طباطبایی،سیدمحمدحسین،المیزان،چاپ پنجم،20جلد،لبنان بیروت،1390ه.ق
5. طبرسى،فضل ابن حسن،مترجم حسین نوری همدانی،ترجمه مجمع البيان فى تفسيرالقرآن،27 جلد،فراهانی، چاپ اول،تهران بی تا
6. طبرسى ، علی ابن حسن، مجمع البيان فى تفسير القرآن،5 جلد، فراهانی، چاپ اول، تهران، بی تا.
7. راغب اصفهانی، حسین، ترجمه مفردات راغب، چاپ دوم، 4جلد، مرتضوی، 1375
8. ابن منظور، محمد بن مكرم، لسان العرب، چاپ سوم، 11 جلد، دار الفكر، بيروت، 1111 ه.ق
9. طبرانى، سليمان بن احمد، التفسير الكبير: تفسير القرآن العظيم( الطبرانى)،چاپ اول،6جلد، دار الكتاب الثقافي، اردن- اربد، 2008 م
10. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، تفسیرالقرآن العظیم، 1419، دارالکتب العلمیه، بیروت.
11. قرائتى، محسن، تفسير نور،چاپ اول، 10جلد، مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، ايران- تهران، 1388 ه. ش.
12. بحرانى، هاشم بن سليمان، البرهان في تفسير القرآن،چاپ اول، 5جلد،موسسة البعثة، قسم الدراسات الإسلامية، ايران- قم، 1415 ه. ق
13. نصرتبيگم، امين، تفسير مخزن العرفان در علوم قرآن، چاپ اول، 15جلد، [ بى تا]، [ بى نا]
14. طبرانى، سليمان بن احمد، التفسير الكبير: تفسير القرآن العظيم( الطبرانى)،چاپ اول،6جلد،دارالكتاب الثقافي، اردن- اربد
15. حسینی،سیده صدیقه، اهداف فرهنگی جنگ نرم رسانه اي(رسانه و الگوها)، 1392ه ش،انتشارات مرکز پژوهشهاي اسلامی، قم
16. رنجبران، داود، جنگ نرم، چاپ اول ،1388هـ.ش ، انتشارات ساحل اندیشه تهران(سات)
17. شریفی،احمدحسین، جنگ نرم، چـاپ نهم،1392هـ.ش،انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امـام خمینی(ره)، قم
18. فیروزي،عباس، مبانی جنگ نرم و ریشه یابی آن در تهـاجم فرهنگـی ، چاپ اول،1389ه ش،انشـارات شـکوفه یاس،قم
19. الزبيدي ، السيد محمد مرتضى، تحقيق مصطفى حجازي، تاج العروس من جواهر القاموس،20جلد،1373ه.ش، دارالفکر
20. سناي، جوزف، ابزارهاي موفقیت در سیاست بین الملل، چاپ اول،1387ه ش ،ترجمه :روحانی ،سیدمحسن ؛ذولفقاري ، مهدي،انتشارات دانشگاه امام صادق،تهران
21. راغب اصفهانی،حسین بن محمد،المفردات فی الفاظ القرآن الکریم،1412ه.ق ،مصـحح : صـفوان عـدنان داودي،انتشارات دار القلم-الدار الشامیه
22. رضا، عنایت الله، بررسی تاریخی جنگ سرد، 1380، نشرقومس، تهران.
23. رشید، غلامعلی، مبانی راهبردی دفاع درجنگ سخت، 1395، انتشارات دافوس آجا، تهران.
24. دهشیری، محمدرضا، امنیت فرهنگی و جنگ نرم، 1395، انتشارات دانشگاه دفاع ملی.
25. منصوری، جواد، جنگ نرم(کالبدشکافی جنگ نرم در رویارویی جمهوری اسلامی ایران و آمریکا)، 1390، چاپ دوم، انتشارات موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی.
26. صفوی، سید یحیی، علمیات روانی جنگ نرم، 1392، انتشارات ساقی.
27. محمدی، محسن، جنگ نرم فرهنگی، 1395، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
28. نای، جوزف، قدرت نرم، 2004، PublicAffairs.
29. قویدل، مرتضی، انیمیشن های دیزنی و جنگ نرم، 1398، انتشارات سوره مهر.
30. آلوسی، محمدبن عبدالله، روح المعانی فی تفسیرالقرآن العظیم، 1415، دارالکتب العلمیه، بیروت.
31. مجلسی، محمدباقربن محمدتقی، بحارالانوار، 1398، داراحياء التراث العربي، بیروت.
32. جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، 1403، انتشارات اسراء.
33. قطب، سید، فی ظلال القرآن، 1408، دارالشروق، بیروت.
34. قرطبی، محمدبن احمد، الجامع لاحکام القرآن، 1364، ناصر خسرو، تهران.
35. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، 1407، دارالکتاب العربی، بیروت.